نویسنده: مسعود کیا
مقدمه
انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات متحده، همواره یکی از رویدادهای برجسته‌ای در سیاست جهانی به شمار می‌رود که تأثیرات گسترده‌ای بر دیگر کشورها، به‌خصوص در منطقه خاورمیانه، برجای می‌گذارد. غرب آسیا در سه دهه اخیر در کانون استراتژی‌های امنیت ملی ایالات متحده آمریکا قرار داشته است. از این منظر نقش و جایگاه سکاندارن کاخ سفید، به یکی از متغیرهای مهم در عرصه تحولات سیاسی و اجتماعی کشورهای غرب آسیا محسوب می‌گردد. انتخابات ریاست‌جمهوری پیشرو در آمریکا، از جنبه‌های مختلف، بر تحولات سیاسی عراق تأثیر می‌گذارد. سپهر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در عراق تا حد زیادی وابسته به کنشگری قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای همبسته گردیده و از این میان، ایالات متحده آمریکا پس از اشغال عراق در سال 2003 به مهم‌ترین کنشگر خارجی، نقش بسزایی در آینده این کشور ایفا می‌نماید.
حضور نظامی آمریکا در عراق
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سیاست داخلی و خارجی عراق، حضور نظامی ایالات متحده در این کشور است. رویکرد رؤسای جمهور مختلف آمریکا نسبت به این حضور نظامی متفاوت بوده است. برخی خواهان تداوم و حتی افزایش این حضور بوده‌اند، درحالی‌که برخی دیگر بر خروج نیروهای آمریکایی تأکید داشته‌اند. این تفاوت رویکردها مستقیماً بر معادلات سیاسی و امنیتی عراق تأثیرگذار است. عراق همچنان با چالش‌های امنیتی جدی روبه‌رو است، از جمله تهدیدات تروریستی و نفوذ گروه‌های مسلح. انتخابات آمریکا می‌تواند بر پایداری امنیتی در عراق تأثیر مستقیمی داشته باشد؛ به‌عنوان‌مثال، سیاست‌های ترامپ ممکن است به تعدیل وضعیت امنیتی منطقه منجر شده و به تقویت قدرت‌های نظامی در عراق کمک کند، درحالی‌که سیاست‌های بایدن می‌تواند منجر به مهار نرم شبه‌نظامیان در عراق منجر گردد.
سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران
روابط ایران و عراق یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تحولات سیاسی عراق است. سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران که به‌شدت تحت‌تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور قرار دارد، می‌تواند بر روابط ایران و عراق تأثیر بگذارد. به‌عنوان‌مثال، در دوره‌هایی که تنش میان ایران و آمریکا افزایش می‌یابد، فشار بر دولت عراق برای کاهش روابط با ایران نیز بیشتر می‌شود.
حمایت از گروه‌های سیاسی خاص
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا می‌تواند بر میزان و نحوه حمایت این کشور از گروه‌های سیاسی خاص در عراق تأثیر بگذارد. برخی رؤسای جمهور آمریکا ممکن است تمایل بیشتری به حمایت از گروه‌های سکولار داشته باشند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است رویکرد متفاوتی اتخاذ کنند. این مسئله می‌تواند بر توازن قدرت میان گروه‌های سیاسی مختلف در عراق تأثیرگذار باشد و سپهر سیاسی عراق را به‌شدت تحت‌الشعاع قرار دهد.
سیاست اقتصادی و تحریم‌ها
سیاست اقتصادی آمریکا در قبال عراق به‌ویژه در زمینه حساب ارزی این کشور در آمریکا و تسلط آمریکا بر منابع حاصل از صادرات نفت این کشور، و همچنین اعمال یا لغو تحریم‌ها علیه این کشور، می‌تواند تحت‌تأثیر تغییر دولت‌ها در آمریکا قرار گیرد، این مهم تأثیرات بسزایی بر اقتصاد و به‌تبع آن بر تحولات سیاسی عراق می‌گذارد. به‌عنوان‌مثال، افزایش یا کاهش صادرات از ایران به عراق می‌تواند تحت‌تأثیر سیاست‌های اقتصادی دولت آمریکا قرار گیرد از طرفی عراق به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در منطقه، اهمیت بسزایی در اقتصاد جهانی دارد. سیاست‌های اقتصادی و انرژی آمریکا تأثیر زیادی بر این کشور دارد. انتخابات 2024 می‌تواند منجربه تغییرات در قوانین صادرات نفت و تحولات در بازار انرژی جهانی شود که بر اقتصاد عراق تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، عراق یکی از کانال های دور زدن تحریم برای جمهوری اسلامی ایران است. این مهم نقش ویژه ای در فشار ایالات متحده آمریکا در شکل دهی به سیاست های اقتصادی کشور عراق می تواند ایفا نماید. کمک ها مالی و نظامی این کشور به عراق را منوط به تنگ تر کردن حلقه محاصر اقتصادی ایران از طریق عراق کند.
رویکرد نسبت به مسئله کردها
شاید بتوان کردها را بزرگ‌ترین حامیان تداوم حضور آمریکا در عراق قلمداد نمود. مسئله کردها و خودمختاری اقلیم کردستان عراق یکی از موضوعات مهم در سیاست داخلی این کشور است. رویکرد دولت‌های مختلف آمریکا نسبت به این مسئله می‌تواند متفاوت باشد و این تفاوت می‌تواند بر تحولات سیاسی عراق تأثیر بگذارد.
نتیجه‌گیری
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از طریق تأثیرگذاری بر سیاست خارجی این کشور در قبال عراق، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر تحولات سیاسی این کشور داشته باشد. این تأثیرگذاری از طریق مواردی چون حضور نظامی آمریکا در عراق، سیاست این کشور در قبال ایران، حمایت از گروه‌های سیاسی خاص، سیاست اقتصادی و تحریم‌ها، رویکرد نسبت به مسئله کردها، مبارزه با تروریسم، کمک‌های مالی و نظامی، و فشار برای اصلاحات سیاسی، پارادایم سیاسی در عراق را دستخوش تغییر می‌نماید. تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بر تحولات سیاسی عراق لزوماً فوری و مستقیم نیست و ممکن است در طول زمان و به‌صورت غیرمستقیم خود را نشان دهد. در نهایت، درک صحیح از تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بر تحولات سیاسی عراق مستلزم درنظرگرفتن پیچیدگی‌های سیاست در عراق، روابط این کشور با همسایگان، و دینامیک‌های منطقه‌ای مفهوم‌پردازی نمود. این درک می‌تواند به سیاست‌گذاران و تحلیلگران در پیش‌بینی و مدیریت بهتر تحولات سیاسی عراق کمک نماید.
بدون دیدگاه